حکایت چسب های روی بینی، حکایتی است که در چند سال اخیر بیشتر با آن روبرو بوده ایم. چسب هایی که به آرامی از روی صورت برداشته می شوند. دختران جوان با دلشوره در مقابل آینه قرار می گیرند تا ببینند تا چه حد به آنچه می خواسته اند، دست پیدا کرده اند. البته اخیرا اینطور به نظر می رسد که پسران جوان نیز در این میدان خودی نشان داده اند و گه گاهی از دختران جلوتر رفته اند.

اولین جراحی زیبایی به معنی امروزی آن سال 1307 در یکی از بیمارستان‌های تهران انجام شد. با این حساب از عمر جراحی پلاستیک در ایران حدودا 80 ‌سال می‌گذرد. هر چقدر این نوع جراحی در سال‌های اولیه خود مهجور بود، طی سال‌های اخیر رشد سرسام‌آوری پیدا کرده است. متاسفانه جراحی‌های زیبایی و پلاستیک با همه خطراتی که به دنبال دارد، چند سالی است، رو به افزایش است.

تعداد جراحی‌های زیبایی و پلاستیک مثل برداشتن چربی، عمل زیبایی بینی،کشیدن پوست، پروتزهای مختلف اعضای بدن بویژه صورت، افزایش قد و.... در کشور به طور بی‌سابقه‌ای افزایش یافته به نحوی که گوی سبقت را در میان دیگر کشورها از جمله کشورهای اروپایی ربوده است. در این میان این جراحی‌ها در بین پزشکان غیرمتخصص و حتی گاهی غیر پزشکان به وسیله‌ای برای کسب درآمد بیشتر تبدیل شده است و فجایع مرگباری را برای جامعه در پی دارد.

با توجه به مرسوم شدن انواع جراحی های زیبایی، تقاضا برای انجام جراحی پلاستیک بینی، در مقام اول قرار دارد.

پس از آن تزریق گونه و لب است که در جایگاه دوم می‌ایستد و سپس اعمال جراحی اندام ، مانند لیپوساکشن و در آخر هم کشیدن ابرو و صورت و تراشیدن صورت قرار دارد. با آن که آقایان ایرانی نیز در سال‌های اخیر تمایل بسیاری به عمل جراحی بینی پیدا کرده‌اند، اما کماکان خانم‌ها در این زمینه پیشتازند. هنوز در ایران بیشترین تقاضای جراحی زیبایی، جراحی‌های صورت است. به گفته متخصصان، پوشش خانم‌ها در ایران باعث شده کمتر به جراحی‌های اندام توجهی نشان دهند.

گفته می‌شود ایران از نظر تعداد جراحی زیبایی بینی در دنیا اول است و پس از ایران کشورهای آمریکا، انگلستان و  فرانسه در ردیف‌های بعدی تعداد عمل‌های جراحی زیبایی بینی قرار دارند. البته باید به این موضوع هم توجه داشت که در برخی کشورهای اروپایی به علت فرم بینی مردمشان که بیشتر به ژنتیک خاص انها مربوط می شود، اصولاً نیاز به عمل جراحی زیبایی بینی وجود ندارد و شاید تعداد این عمل‌ها در این کشورها در حد صفر باشد.

آنچه مشخص است اینکه جراحی زیبایی چالش برانگیزترین تخصص در میان رشته‌های پزشکی است و چون میزان رضایت به سلیقه بستگی دارد، درصد شکایت در این تخصص بیشتر از رشته‌های دیگر پزشکی است.

اگرچه سالیان درازی از انجام جراحی‌های زیبایی و پلاستیک در کشور نمی‌گذرد، اما پرونده‌های متعددی از تخلفات و گاه اشتباهات جبران‌ناپذیر این گونه جراحی‌ها در دادگاه‌ها تشکیل شده است. اخیرا مستندهای تکان دهنده ای در این رابطه از تلویزیون نیز پخش شده است. چنانچه براساس آمار سازمان پزشکی قانونی بیشتر کسانی که به دلیل اشتباهاتی که گاه رنگ تخلفات پزشکی به خود می‌گیرند از پزشکان به دادگاه‌ها شکایت کرده‌اند، در جریان عمل جراحی زیبایی صدمه دیده‌اند.

آمار غیر رسمی نشان می دهد که روزانه حداقل یک نفر در کشور بر اثر عوارض حاصل از جراحی زیبایی جان می‌سپارد.

به نظر می رسد از دلایل اصلی این اتفاق، رواج بی حد و مرز استقبال از این گونه جراحی  ها می باشد. از طرفی درآمد زایی حاصل از این حرفه، موجب شده تا این جراحی ها  در کلینیک‌های روزانه یا سرپایی انجام ‌شوند. این مساله می تواند خطرساز باشد و با جان افراد بازی کند. باید توجه کرد که اساساً تخصص و امکانات تخصصی برای درصد کمی از بیماران مهم هستند. در بیشتر موارد در بدترین حالات با بدترین امکانات جراحی و بیهوشی هم در نهایت، اتفاق چندانی برای کسی نمی‌افتد، اما تمام احتیاطات فقط برای آن چند درصد خطر پیش‌بینی می‌شوند.

چنین شرایطی، موجب شده تا عرصه ای برای ورود غیرمتخصصان به این میدان فراهم شود که نتایج آن در حالتی خوش بینانه به از شکل افتادن بیمار منجر می شود.

این قسمت را دیگر نمی‌توان به حساب اتفاق یا بد شانسی گذاشت بلکه به طور مستقیم به مهارت و دقت پزشک بستگی دارد، دقتی که متاسفانه فدای مسائل مالی یا اصرار بی دلیل بیمار می‌شود!

از طرف دیگر در این میدان پررونق، آشفته بازاری به وجود آمده که تعرفه های جراحی زیبایی را بیش از سایرین، درگیر کرده است. آنچه مشخص است اینکه در مورد جراحی‌های زیبایی اساساً تعرفه جایی ندارد و نرخ بر مبنای اقتصاد بازار تعیین می‌شود. این موضوع سبب شده هر چند در مواردی هزینه جراحی از کشورهای غربی پایین‌تر است اما در برخی موارد مبلغ دریافتی از بسیاری از کشورهای پیشرفته هم بیشتر شود، به عنوان مثال جراحی بینی در لهستان 2000 تا 2500 دلار است و در آلمان و هلند بین 4900 تا 7000 دلار است اما می‌بینیم در برخی موارد همین جراحی در ایران با نرخ 6000 دلار صورت می‌گیرد و در مواردی 12000دلار هم وجود داشته است.

مد بینی

شاید یک لباس را بتوان با تغییر مد عوض کرد، اما بینی مدی نیست که هر سال بیمار بخواهد عمل کرده و آن را تغییر دهد. متاسفانه برخی به بینی نیز به عنوان مد نگاه می‌کنند.

فناوری‌های‌ نوین‌ از جمله‌ اینترنت‌ و ماهواره‌ نیز به‌ گسترش‌ این‌ پدیده‌ کمک‌ می‌کنند. هر مد جدید در آن‌ سوی‌ آب‌ها در زمانی‌ اندک‌ به‌ این‌ سو منتقل‌ می‌شود و برای خود بازاری ایجاد می‌کند. بسیاری از مردم نیز بدون آن‌که بدانند، گرفتار این بازار می‌شوند. برخی جامعه‌شناسان استقبال‌ از جراحی‌های‌ زیبایی‌ را نوعی مد اجتماعی‌ می‌دانند.مد اجتماعی‌ رفتار جمعی‌ مکرری‌ است‌ که‌ به‌ اندازه رسم‌ اجتماعی‌ تثبیت‌شده‌ نیست، مد اجتماعی‌ ناپایدار است‌ و دوام‌ ندارد.

آنچه مشخص است اینکه درگیر شدن اعضای یک جامعه با چنین مقولاتی، چندان جالب و خوشایند به نظر نمی رسد. در حالیکه زمان به سرعت در حال گذر است و مشغول بودن به چنین سرگرمی هایی، قطعا مانع حرکت در برخی از زمینه های دیگر است.