متن زیر ترجمه‌ خلاصه و ساده شده‌ای از کتابی الکترونیکی (e-book) با این عنوان است: «رسانه‌های اجتماعی چه هستند؟».
رسانه‌های اجتماعی عنوانی است که در سال‌های اخیر به مجموعه سایت‌ها و ابزارهایی اطلاق می‌شود که در فضای ایجاد شده به وسیله رسانه‌های نوین از قبیل شبکه‌های ارتباطی، اینترنت و تلفن‌های همراه، متولد شده‌اند و رشد پیدا کرده‌اند. این رسانه‌های جدید ویژگی‌های ارتباطی متفاوتی با رسانه‌های سنتی یا قدیمی‌تر دارند. از این رو گاهی در مقابل رسانه‌های قدیمی‌تری از جمله تلویزیون، رادیو، کتاب و مطبوعات، برای رسانه‌های دنیای مجازی از عبارت رسانه‌های اجتماعی (social media) استفاده می‌شود.
آشنایی با پدیده رسانه‌های اجتماعی برای همه علاقه‌مندان فضای مجازی و دنیای وب می‌تواند جالب توجه باشد و به‌طور خاص برای کسانی که در حوزه‌های رسانه‌ها، ارتباطات، تبلیغات و بازاریابی فعالیت می‌کنند اهمیت بیشتری دارد. کتاب الکترونیکی «رسانه‌های اجتماعی چه هستند؟» که خلاصه‌ای کوتاه و اندکی تغییر یافته (به جهت ساده و قابل فهم شدن متن) از آن در ادامه می‌آید، معرفی مقدماتی و اجمالی بر پدیده رسانه‌های اجتماعی دارد. این کتاب به‌وسیله آنتونی مای‌فیلد (Antony Mayfield) در مجموعه آی.کراسینگ (iCrossing) نوشته شده  است.

vرسانه‌های اجتماعی چه هستند؟
وب‌سایت‌ها و ابزارهای دنیای مجازی که روزگاری موضوعی جدید و حاشیه‌ای محسوب می‌شدند حال به پدیده‌ای فراگیر تبدیل شده‌اند. این ابزارها که تحولات شبکه‌های ارتباطی در گسترش آنها نقش داشته‌اند این‌روزها از طریق «اینترنت همراه» هم به‌سادگی قابل دسترس هستند. به گروهی از رسانه‌های آنلاین که در این فضای جدید متولد شده‌اند عنوان رسانه‌های اجتماعی داده شده است.
ثبت حدود ??? میلیون وبلاگ که از طریق سایت تکنوراتی پیگیری می‌شوند، مشاهده روزانه حدود ??? میلیون ویدئو در سایت یوتیوب و نزدیک به ??? میلیون عضو سایت فیس‌بوک، همگی نشانه‌های اهمیت فراوان پدیده رسانه‌های اجتماعی هستند. (آمار مربوط به ماه‌های پایانی سال ???? است.)

vتغییر مفاهیم تولید و توزیع رسانه‌ای
در سال‌های اخیر در فضای مجازی مفاهیم تولید رسانه‌ای و توزیع رسانه‌ای دچار تغییراتی شده‌اند که متفاوت با مدل رسانه‌های سنتی است.‌
این‌روزها دستگاه‌های کامپیوتر شخصی، دوربین‌های دیجیتال، خطوط اینترنت پرسرعت و نرم‌افزارهای کامپیوتری متنوع با قیمت پایین و فراگیری بالا در دسترس تعداد زیادی از کاربران اینترنتی قرار گرفته است. به این ترتیب هر کاربر اینترنتی به‌راحتی و در مدت زمان چند دقیقه می‌تواند وبلاگ شخصی ایجاد کند و یا در انواع دیگر سایت‌ها عضو شود و محتواهایی که تولید کرده اعم از متن، عکس، صدا و ویدئو را به راحتی منتشر کند. پس تولید رسانه‌ای در فرایندی متفاوت با رسانه‌های سنتی صورت می‌پذیرد و کاربران اینترنتی خود تولیدکننده محتوا در عرصه اینترنت محسوب می‌شوند.
از سوی دیگر دنیای وب برای کاربران اینترنتی در جایگاه مصرف‌کننده هم دستاوردهای جدیدی را عرضه کرده است. یکی از ابداعات جدیدی که در سال‌های اخیر دسترسی به وبلاگ‌ها و پادکست‌ها را ساده کرده و نیروی جدید به رسانه‌های اجتماعی بخشیده، تکنولوژی آر.اس.اس (RSS) است. به کمک آر.اس.اس کاربران اینترنتی می‌توانند مشترک وبلاگ‌ها و سایر سایت‌ها و صفحات اینترنتی شوند و برای مشاهده محتواهای تولید شده نیازی به سر زدن روزانه به صدها سایت و صفحه اینترنتی نیست. کاربران از طریق افزودن خروجی آر.اس.اس سایت‌ها و صفحات مورد علاقه‌شان به یک ابزار یا نرم‌افزار آر.اس.اس خوان (مانند گوگل ریدر) می‌توانند بدون نیاز به مراجعه مستقیم، از به‌روزرسانی‌ پایگاه‌های اینترنتی مطلع شوند. بدین ترتیب فرآیند توزیع رسانه‌ای هم صورت جدیدی به‌خود گرفته است.

vویژگی‌های رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی گروهی از انواع جدید رسانه‌های آنلاین هستند که همه یا تعدادی از ویژگی‌های زیر را دارند:
?- امکان مشارکت کردن: رسانه‌های اجتماعی ارسال بازخورد از سوی مخاطب و همکاری و همگامی با رسانه را تسهیل کرده‌اند و آنرا تشویق می‌کنند. این رسانه‌ها مرز و خط‌کشی بین رسانه و مخاطب را از بین برده‌اند.
?- باز بودن: اغلب رسانه‌های اجتماعی برای مشارکت اعضا و دریافت بازخورد باز هستند. آنها رای دادن، کامنت گذاشتن و به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات را تشویق می‌کنند. به‌ندرت مانعی برای تولید و دسترسی به محتوا در این رسانه‌ها وجود دارد.
?- ارتباط دو سویه: رسانه‌های سنتی عمل انتشار را انجام می‌دادند و محتوا را برای مخاطب ارسال می‌کردند، ولی در رسانه‌های اجتماعی فضایی برای گفتگو و محاوره‌ی دوطرف وجود دارد و جریان ارتباطی از حالت یک‌سویه به دوسویه تغییر پیدا کرده است.
?- شکل‌گیری جماعت‌های آنلاین: رسانه‌های اجتماعی این امکان را برقرار می‌کنند که جماعت‌ها و گروه‌ها به‌سرعت شکل بگیرند و ارتباط موثری برقرار کنند. این جماعت‌های آنلاین می‌توانند حول علایق مشترکی مانند عکاسی، یک تیم ورزشی یا یک برنامه تلویزیونی شکل گرفته باشند.
?- توانایی برقراری ارتباط: اغلب شبکه‌های اجتماعی همیشه در حال گسترش اتصالات و ارتباطات‌شان هستند و با سایت‌ها، منابع و افراد دیگر پیوند برقرار می‌کنند.
ممکن است این ویژگی‌ها به‌نظرتان آشنا بیایند. این‌ها در واقع همان‌هایی هستند که در سال‌های گذشته به عنوان ویژگی‌های آینده دنیای وب پیش‌بینی می‌شدند. در روزگاری نه چندان دور کارشناسان و صاحب‌نظران، این خصوصیات را به عنوان ایده‌آل‌هایی که به کمک اینترنت محقق خواهند شد، مطرح کرده بودند.

vانواع رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی را می‌توان در هفت گروه دسته‌بندی کرد. شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ‌ها، ویکی‌ها، پادکست‌ها، فروم‌ها، کامیونیتی‌های محتوایی و میکروبلاگ‌ها هفت نوع رسانه‌های اجتماعی محسوب می‌شوند. علاوه بر این‌ها برخی سایت‌های «دنیای مجازی» از قبیل سکند‌لایف (Second Life) را هم گونه دیگری از رسانه‌های اجتماعی می‌دانند که در سال‌های آینده گسترش بیشتری خواهند داشت.
شبکه‌های اجتماعی (Social Networks) به اعضای‌شان اجازه ساخت صفحات شخصی و برقراری ارتباط و شبکه‌سازی با دوستان آنلاین را می‌دهند. وبلاگ‌ها (Blogs) که شناخته‌شده‌ترین نوع رسانه‌های اجتماعی محسوب می‌شوند، ژورنال‌های آنلاینی هستند که با محتواهای جدید کاربران به‌روز می‌شوند. ویکی‌ها (Wikis) سایت‌هایی هستند که به کاربران اجازه اضافه کردن و ویرایش محتوا را می‌دهند و محتوای تولید شده‌شان حاصل مشارکت اعضاست. پادکست‌ها (Podcasts) فایل‌های صوتی و تصویری هستند که با قابلیت مشترک شدن در اینترنت قرار داده شده‌اند. فروم‌ها (Forums) که از دوران پیش از تولد مفهوم رسانه‌های اجتماعی فعالیت می‌کردند فضایی برای طرح بحث و گفتگو در موضوعات مختلف محسوب می‌شوند. کامیونیتی‌های محتوایی (Content Communities) امکان مدیریت و به اشتراک‌گذاری نوع خاصی از محتوا از قبیل عکس، فایل‌های ویدئویی، متن یا لینک را فراهم می‌کنند. میکروبلاگ‌ها (Microblogging) که تلفیقی از شبکه‌های اجتماعی و وبلاگ‌های کوچک هستند با محتواهای کوتاه کاربران به‌روز می‌شوند.
در ادامه در مورد هر کدام از انواع این رسانه‌های اجتماعی توضیحی ارائه خواهد شد.

vشبکه‌های اجتماعی
کاربران اینترنتی از طریق عضویت در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند پروفایل‌ها و صفحات شخصی برای خودشان بسازند. شبکه‌های اجتماعی از زنجیره‌ به هم پیوسته‌ای از پروفایل‌ها تشکیل شده‌اند و اعضا می‌توانند در این محیط با دوستان‌شان در ارتباط باشند. کاربران می‌توانند دوستان و آشنایان قدیمی‌شان را در شبکه‌های اجتماعی بیابیند، دوستان جدیدی پیدا کنند و همچنین دوستان خارج از این فضا را به برای پیوستن به شبکه‌های اجتماعی دعوت کنند.
مای‌اسپیس (MySpace) از جمله معروف‌ترین و محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی در دنیاست. عضویت در این سایت امکانات گسترده‌ای را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. به‌عنوان نمونه سرویس موسیقی مای‌اسپیس از جمله بخش‌های پرطرفدار این شبکه اجتماعی محسوب می‌شود که تعداد زیادی موسیقی‌دان و گروه موسیقی در آن عضو هستند و کاربران گسترده سایت از آن استفاده می‌کنند.
شبکه اجتماعی فیس‌بوک (Facebook) که در ابتدا به‌منظور استفاده در محیط‌های دانشگاهی طراحی شده بود و پس از مدتی برای استفاده همه کاربران عمومی شد، دیگر شبکه اجتماعی محبوب دنیای وب است. بخشی از موفقیت فیس‌بوک به‌خاطر امکانی است که در اختیار کاربران آن قرار دارد و می‌توانند در استفاده و توسعه اپلیکیشن‌های سایت مشارکت داشته باشند.
لینکدین (LinkedIn) دیگر شبکه اجتماعی مطرح دنیای مجازی است. این شبکه اجتماعی به کاربرانش در مدیریت و برقراری ارتباطات آنلاین حرفه‌ای و تجاری کمک می‌کند. ببو (Bebo) هم از دیگر شبکه‌های اجتماعی محبوب فضای مجازی است که در بین نوجوانان طرفداران بیشتری دارد و بیشتر محبوب دانش‌آموزان و دانشجویان است.

فیس‌بوک (www.facebook.com) از محبوب‌ترین شبکه‌های ‌اجتماعی به حساب می‌آید.

vوبلاگ‌ها
به‌زبان ساده وبلاگ فضای آنلاینی است که در آن مطالب به‌ترتیب جدید‌ترین پست‌ها منتشر می‌شوند. چند ویژگی وبلاگ‌ها را از دیگر انواع وب‌سایت‌ها متفاوت و متمایز می‌کند. نخست لحن نوشتاری وبلاگ‌هاست. مطالب وبلاگ‌ها اغلب با لحن شخصی و گاه محاوره‌ای نوشته می‌شوند و به نویسنده یا گروهی از نویسندگان تعلق دارند. ویژگی دیگر وبلاگ‌ها امکانات تعاملی آنهاست.
در وبلاگ امکان دریافت نظرات برای هر نوشته (Comments) وجود دارد. امکان ارسال و دریافت دنبالک (Trackbacks) روی هر مطلب وبلاگ از دیگر قابلیت‌های وبلاگ‌هاست که به کمک آن می‌توان بحثی را پیگیری و دنبال کرد. همچنین امکان مشترک شدن در وبلاگ‌ها از طریق دریافت مطالب به‌وسیله ایمیل و یا دنبال کردن مطالب در خبرخوان‌ها به‌وسیله آر.اس.اس هم وجود دارد.
راه‌اندازی وبلاگ‌ها به‌وسیله سرویس‌های ارائه خدمات وبلاگ‌نویسی به سادگی و رایگان میسر است. سرویس‌های بلاگر (Blogger) و وردپرس (Wordpress) از جمله مشهورترین سرویس‌های رایگان وبلاگ‌نویسی محسوب می‌شوند. وبلاگ‌ها گونه‌های متفاوتی دارند که وبلاگ‌های شخصی، وبلاگ‌های سیاسی، وبلاگ‌های تجاری، وبلاگ‌های نزدیک شده به ساختار رسانه‌های حرفه‌ای و وبلاگ‌های رسانه‌های جریان اصلی، برخی از انواع آنها هستند.

با کمک وردپرس (www.wordpress.com) که یک سرویس‌دهنده‌ وبلاگ است می‌توان به‌راحتی و رایگان وبلاگ راه‌اندازی کرد.

vویکی‌ها
ویکی‌ها وب‌سایت‌هایی هستند که اجاره می‌دهند مخاطبان و کاربران عادی اینترنت محتوای آنها را تولید و ویرایش کنند. ویکی‌ها برای کارها و پروژه‌های مشارکتی مناسب هستند. مثلا اگر قرار باشد متنی طولانی را افراد مختلفی از نقاط متفاوتی به‌صورت تیمی کامل کنند استفاده از مدل ویکی‌ مناسب‌ترین گزینه است.
ویکی‌پدیا مشهورترین سایت ویکی در دنیاست. ویکی‌پدیا دانش‌نامه آزاد آنلاینی است که سال ???? شروع به فعالیت کرد و در حال حاضر بالغ بر دو و نیم میلیون مقاله فقط به زبان انگلیسی و حدود یک میلیون کاربر دارد.
ویکی‌پدیا (Wikipedia) را تقریبا اکثر کاربران دنیای مجازی می‌شناسند، اما ویکی‌پدیا تنها سایتی نیست که با مدل ویکی‌ فعالیت می‌کند. به‌عنوان مثال ویکیا (Wikia)، ویکی‌هاو (wikiHow) و ویکی‌نیوز (Wikinews) نمونه‌های دیگری از سایت‌هایی هستند که بر اساس الگوی ویکی فعالیت می‌کنند. ویکیا، اجتماعی از ویکی‌ها با موضوعات مختلف است؛ ویکی‌هاو، یک راهنمای کاربردی برای چگونه عمل کردن در موضوعات مختلفی از قهوه درست کردن تا طرح‌های تجاری است و ویکی‌نیوز، پروژه اخبار ویکی‌پدیاست.

ویکی‌پدیا (www.wikipedia.org) شناخته‌شده‌ترین سایت از نوع ویکی‌هاست.
البته تنها این سایت نیست که چنین ساختاری دارد.
 

vپادکست‌ها
پادکست‌ها فایل‌های صوتی یا تصویری هستند که در اینترنت منتشر می‌شوند و کاربران می‌توانند مشترک آنها شوند. برای فایل‌های تصویری گاهی از عنوان وادکست هم استفاده می‌شود و گاهی نیز پادکست‌ها را هم شامل فایل‌های تصویری و هم صوتی می‌دانند. در اینجا منظور از پادکست‌ها هم فایل‌های صوتی و هم تصویری هستند.
این ویژگی و قابلیت مشترک شدن است که پادکست‌ها را به‌عنوان یکی از شکل‌های قدرت‌مند رسانه‌های اجتماعی مطرح کرده است. امکان انتشار فایل‌های صوتی و تصویری در اینترنت از ابتدای سال‌های گسترش اینترنت وجود داشت، اما ویژگی پادکست‌ها اضافه شدن خروجی آر.اس.اس به آنها و قابلیت مشترک شدن و دنبال کردن به‌روزرسانی از طریق همین نوع خروجی است.
پادکست‌ها همانند ضبط‌کننده‌های ویدئویی شخصی (PVRs)، بخشی از تغییر در الگوهای مصرف رسانه‌ای هستند که به‌کاربران اجازه می‌دهند محتوای صوتی و تصویری را هر زمان که مناسب تشخصی می‌دهند، ببینند و بشنوند.
زمانی که برنامه جدیدی از یک پادکست در وب منتشر می‌شود، سرویس‌های اشترک پادکست و نرم‌افزارهای دریافت پادکست (podcatchers) به‌طور اتوماتیک از طریق آر.اس.اس مطلع می‌شوند و شروع به دانلود فایل جدید می‌کنند. پادکست‌ها هم بر روی کامپیوترهای شخصی و هم بر روی دستگاه‌های همراه ضبط و پخش موسیقی مانند آی‌پاد، قابل استفاده و شنیده شدن هستند.
علاوه بر پادکست‌های شخصی که به‌وسیله کاربران عادی اینترنت تولید می‌شوند و در اینترنت منتشر می‌شوند، بسیاری از رسانه‌های جریان اصلی هم به‌تولید و انتشار پادکست روی آورده‌اند. مثلا برخی شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی برنامه‌های‌شان را به‌صورت پادکست در اینرنت قرار می‌دهند. برخی مطبوعات و سایت‌ها هم بخشی از محتوای‌شان را به‌صورت صوتی و در قالب پادکست به مخاطبان عرضه می‌کنند.

سایت پادکست‌الی (www.podcastalley.com) مرجع خوبی برای دستیابی به لیستی از پادکست‌ها و اطلاعات دیگر در مورد این رسانه اجتماعی است.
 

vفروم‌ها
فروم‌های اینترنتی قدیمی‌ترین نوع از رسانه‌های اجتماعی آنلاین محسوب می‌شوند. فروم‌ها معمولا حول موضوع خاصی شکل می‌گیرند. مثلا موسیقی، تکنولوژی، سینما و تلویزیون، اقتصاد و غیره می‌توانند موضوعاتی باشند که مبنای ایجاد یک فروم شوند.
برخی فروم‌های عمومی هم حیطه گسترده‌تری از موضوعات را شامل می‌شوند. معمولا هر فروم از اتاق‌های مختلفی تشکیل شده است. کاربران اینترنتی از طریق عضویت در فروم‌ها می‌توانند وارد بخش‌های مختلف فروم شوند و موضوعات مطرح شده را مطالعه کنند یا موضوع جدیدی مطرح کنند.
گاهی فروم‌ها به عنوان بخش جانبی یک وب‌سایت ساخته می‌شوند و گاهی به‌طور مستقل اساس یک وب‌سایت را تشکیل می‌دهند. فروم‌ها مکان آنلاین مناسبی برای طرح موضوعات و مسائل جدید، جستجو در مورد مباحث مورد علاقه و به اشتراک‌گذاری اخبار و مطالب هستند.
فروم‌ها معمولا به‌وسیله یک یا چند مدیر اداره می‌شوند. مدیران فروم‌ها اغلب از طرح مباحث نامناسب و غیرمرتبط جلوگیری می‌‌کنند و مطالب اینگونه را حذف می‌کنند اما کمتر در هدایت مباحث نقش دارند. این تفاوت وبلاگ‌ها و فروم‌هاست. وبلاگ‌ها معمولا مالک مشخصی دارند که مباحث مورد نظر را مطرح می‌کند یا می‌کنند ولی مباحث فروم‌ها به‌وسیله همه اعضا مطرح و پیگیری می‌شود.
برخی فروم‌ها مانند جزیره‌های دنیای آنلاین هستند و به نسبت سایر رسانه‌های اجتماعی ارتباط کمتری با دیگر وب‌سایت‌ها دارند. این دروافتادگی از آنجا ناشی می‌شوند که فروم‌ها نسبت به دیگر انواع رسانه‌های اجتماعی قدمت بیشتری دارند و زمانی که شروع به فعالیت کردند هنوز حتی اصطلاح رسانه‌های اجتماعی وضع نشده بود. با این وجود فروم‌ها هنوز کاربران و طرفداران زیادی دارند و محبوبیت انها در دنیای مجازی پابرجاست.

موتور جستجوی فروم‌ها به نشانی www.boardtracker.com مطالب ده‌ها هزار فروم را پیگیری می‌کند و در زمینه فروم‌ها اطلاعات قابل توجهی دارد.
 

vکامیونیتی‌های محتوایی
کامیونیتی‌های محتوایی اندکی شبیه به شبکه‌های اجتماعی هستند؛ کاربر برای استفاده باید ثبت‌نام کند و پس از ثبت‌نام دارای صفحه شخصی است و امکان متصل شدن به دوستان را دارد. هر چند این نوع وب‌سایت‌ها بر اشتراک‌گذاری نوع خاصی از محتوا متمرکز هستند.
به‌عنوان مثال فلیکر (Flickr) در حوزه به‌اشتراک‌گذاری عکس فعالیت می‌کند و از محبوب‌ترین سایت‌های در زمینه تصویر در دنیاست. کاربران می‌توانند تصاویرشان را در فلیکر قرار دهند و مشخص کنند که این تصاویر به‌صورت عمومی منتشر شود و یا تنها برای شبکه دوستان‌شان قابل دسترس باشد.
یوتیوب (YouTube) نمونه دیگری از این نوع وب‌سایت‌هاست که در حوزه ‌اشتراک‌گذاری فایل‌های ویدئویی فعالیت می‌کند. روزانه حدود ??? میلیون ویدئو در یوتیوب دیده می‌شود. اعضای یوتیوب می‌توانند ویدئوهای‌شان را در سایت آپلود کنند یا کانال شخصی‌شان را بر اساس ویدئوهای مورد علاقه‌شان بسازند.
علاوه بر هزاران فیلم کوتاه شخصی که با دوربین‌های دیجیتالی آماتور یا وب‌کم‌ها تصویر برداری شده و به‌وسیله اعضای یوتیوب درسایت قرار داده شده است، هزاران کلیپ هم از برنامه‌های تلویزیونی یا تکه‌هایی از فیلم‌هایی سینمایی در یوتیوب قرار دارد و این سایت را به مخزن عظیمی از تصاویر ویدئویی تبدیل کرده است. برخی کاربران هم از یوتیوب برای وبلاگ‌های تصویری استفاده می‌کنند. یوتیوب به‌عنوان شرکتی مستقل شروع به فعالیت کرد ولی موفقیت چشم‌گیر و روبه‌رشد آن باعث شد توجه گوگل بدان جلب شود و در سال ???? به‌وسیله گوگل خریداری شد.
دیگ (Digg) سایت دیگری از این نوع است که به‌منظور به‌اشتراک‌گذاری اخبار و محتوای متنی تاسیس شده و فعالیت می‌کند. اعضا به اخبار و مطالبی که به‌نظرشان جالب می‌آید در سایت دیگ، لینک می‌دهند. سایر کاربران می‌توانند به مطالب لینک داده شده رای بدهند تا جایگاه و ارزش هر مطلب در سایت مشخص شود. هر لینک ارسال شده‌ای که حائز حدنصاب مشخصی از رای سایر کاربران شود به صفحه اول سایت منتقل می‌شود و در معرض بازدید تعداد بیشتری از کاربران قرار می‌گیرد. دیگ مدعی است که ماهیانه ?? میلیون بازدیدکننده مستقل دارد که آمار مناسبی برای سایتی از این نوع محسوب می‌شود.

یوتیوب (www.youtube.com) از جمله محبوب‌ترین سایت‌های کامیونیتی‌ محتوایی است که در زمینه اشتراک‌گذاری فایل‌های ویدئویی فعالیت می‌کند.

vمیکروبلاگ‌ها
میکروبلاگ‌ها ابزاری هستند که مولفه‌هایی از وبلاگ‌نویسی با پیام‌های فوری و شبکه‌های اجتماعی را ترکیب کرده‌اند. سایت پیشرو در عرصه میکروبلاگ‌ها، توییتر (Twitter) است که بالغ بر یک میلیون کاربر دارد. از جمله دیگر میکروبلاگ‌های قابل اشاره و مهم در دنیای وب می‌توان به پاونس (Pownce) و جایکو (Jaiku) اشاره کرد که هر کدام تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با توییتر دارند.
اعضای توییتر با عضویت در سایت می‌توانند مطالب کوتاه‌شان را منتشر کنند. این مطالب باید حداکثر ??? کاراکتر باشند و معمولا شامل شرح وضعیت فعلی نویسنده آن هستند. ??درصد مطالبی که در توییتر منتشر می‌شوند از طریق سایت اصلی توییتر ارسال نمی‌شوند بلکه کاربران به‌جهت سهولت از امکانات و ابزارهای واسطه برای ارسال توییت‌های‌شان استفاده می‌کنند. پیامک‌های موبایل، پیام‌های فوری و ابزارها و افزونه‌هایی که در مرورگرها یا در محیط کامپیوتر کاربران قابل نصب هستند از جمله ابزارها برای توییت کردن محسوب می‌شوند. هر کاربر توییتر داری صفحه‌ای شخصی است که با مراجعه به آن می‌توان از جدیدترین مطالب‌ش مطلع شد. همچنین امکان پیگیری توییت‌های هر شخص با مشترک شدن در آدرس آر.اس.اس خروجی‌اش وجود دارد.
کاربردهای توییتر بسیار گسترده و متنوع است. برخی کاربران از آن برای انعکاس رویدادهای زندگی روزمره‌شان استفاده می‌کنند، برخی دیگر برای به‌اشتراک گذاشتن افکار و عقایدشان یا برقراری گفتگو استفاده می‌کنند. همچنین رسانه‌های جریان اصلی مثل بی.بی.سی و سی.ان.ان هم از توییتر برای انتشار اخبار فوری استفاده می‌کنند. توییتر کاربرد تبلیغاتی هم دارد و به عنوان مثال باراک اوباما در تبلیغاتش برای انتخابات ریاست جمهوری امریکا از این رسانه اجتماعی استفاده کرد.

توییتر (www.twitter.com) مشهورترین سرویس میکروبلاگ است که با فاصله قابل توجهی از سایر رقبایش جلوتر است.