سرفه عکس العمل طبیعى بدن جهت خروج مواد محرکه و به طور کلى هر گونه مانعى است که در مسیر راه هاى تنفسى فرد قرار مى گیرد، ولى گاهى تداوم و شدت این واکنش طبیعى به قدرى آزاردهنده است که در زندگى روزمره فرد ایجاد مشکل مى کند.

به طور حتم، شما نیز در طول زندگى، دچار سرفه هاى پیاپى شبانه و یا حتى در بین ساعات روز در محیط کار، کلاس درس و مکان هاى عمومى مانند سینما و ... شده اید. چنین شرایطى نه تنها براى خود فرد مشکل است، بلکه موجب سلب آسایش دیگران نیز مى شود. لذا فرد براى رهایى هرچه سریع تر از این موقعیت، تنها به فکر یافتن راهکارى موثر است.

پیش از هر چیز، دانستن این موضوع ضرورى است که سرفه ها، با توجه به عوامل ایجادکننده شان، به دو حالت خشک و خلط دار هستند.

عامل سرفه هاى خلط دار معمولاً انواع سرماخوردگى ها، عفونت هاى تنفسى طولانى مدت و همچنین حساسیت ها است. در واقع این عوامل سبب به وجود آمدن اخلاطى در مسیر هوا شده و در نفس کشیدن اختلال ایجاد مى کند. این همان مانع یاد شده است که بدن به طور طبیعى با ایجاد سرفه سعى در خروج آنها مى نماید.

حال آنکه در سرفه هاى خشک، ترشح و خلطى وجود ندارد و بیشتر آنها در اثر عواملى مانند دود سیگار، آلودگى هوا ، گرد و غبار و محرک هاى دیگرى مانند این ها ایجاد می شوند. البته در بسیارى از مواقع پس از طى مرحله سرفه هاى خلط دار، سرفه هاى خشک نیز فرا مى رسند.

به طور کلى، طول مدت اکثر سرفه ها بدون در نظر گرفتن نوع آنها، یک هفته تا ده روز است و از آنجا که تحمل این مدت زمان براى فرد بیمارى که از علائم دیگر بیمارى اش نیز رنج مى برد، چندان راحت نیست و مى بایست به دنبال راهکارى جهت کاهش میزان و همچنین شدت سرفه ها بود.

در همین راستا پیشنهادات زیر نه تنها خصوصیات ذکر شده را دارا هستند، بلکه در روند بهبودى کلى بیمارى نیز نقش بسزایى ایفا مى کنند:

1- تا آنجا که مى توانید آب بنوشید. هنگامى که شما به سرماخوردگى و یا آنفلوآنزا مبتلا مى شوید، بدن به طور طبیعى آب از دست مى دهد. علاوه بر آن، احتقان و گرفتگى بینى و تنفس از راه دهان نیز بر خشکى گلو و همچنین میزان سرفه مى افزاید. بنابراین نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز همواره از سوى پزشکان توصیه مى گردد. به این ترتیب بافت هاى مربوطه مرطوب شده و به تسکین سرفه کمک مى کند. دلیل دیگر توصیه به نوشیدن مایعات زیاد به خصوص آب این است که غشای مخاطى مرطوب بهتر مى تواند در مقابل ویروس هاى سرماخوردگى مقاومت نماید. اگر این مخاط ضخامت زیادى پیدا کند، دیگر چنین مقاومتى را نخواهد داشت.

2- استراحت کنید. استراحت کردن از جمله توصیه هاى همیشگى به هنگام سرماخوردگى و عوارض آن همچون سرفه است. با توجه به اینکه آلودگى هوا و به طور کلى عوامل محرک سرفه زا در خارج از خانه بیشتر است، به این ترتیب با استراحت در خانه، دود و تحریک کننده هاى کمترى وارد سیستم تنفسى شما شده و در نتیجه سرفه شما قابل کنترل تر خواهد بود.

3- زیر سرتان را بلند کنید. سرفه هاى شبانه از جمله معضلات بسیار مهم این بیمارى است. به همین دلیل تسکین آن حتى ممکن است نیازمند به کارگیرى چندین راهکار به طور همزمان باشد. بالا بردن سطح سر به هنگام خواب از جمله این ها است. با قرار دادن یک یا دو بالشت اضافى در زیر سر این اختلاف سطح را ایجاد کنید. به این ترتیب سرفه هایى که در اثر ترشحات پشت حلقى به وجود مى آیند نیز کاهش مى یابند. همچنین این کار به سرفه هاى شبانه که حاصل برونشیت مزمن، آسم و مشکلات قلبى هستند کمک مى کند.

4- راه هاى هوایى بدنتان را مرطوب کنید. اگر مى توانید روزى یک و یا حتى دو بار دوش آب گرم بگیرید. در غیر این صورت در اتاق محل استراحت تان، یک عدد دستگاه بخور قرار دهید. تنفس بخار گرم، تحریک راه هاى هوایى را کاهش داده و سبب خروج راحت تر اخلاط به همراه سرفه مى شود. البته یکى از بهترین راهکارها براى قطع سرفه هاى خشک شبانه، قرار دادن بخور در کنار تختخواب و تنفس مستقیم بخارات گرم است.

اگر دستگاه بخور آب در دسترس ندارید، کترى را از آب پر کرده و بر روى شعله اجاق گاز و یا بخارى قرار دهید تا به این ترتیب خشکى هوا که در اثر به کارگیرى منابع گرمازایى مانند بخارى و شومینه دو برابر شده است، کاهش یابد و هوا مرطوب گردد.

5- ویتامین C مصرف کنید. مطالعات نشان مى دهد که به هنگام ایجاد اولین نشانه عفونت در سرماخوردگى و یا بیمارى هاى تنفسى، یکى از بهترین موادى که مى تواند از شدت علائم از جمله سرفه هاى زیاد به میزان حدود 50 درصد بکاهد، ویتامین C است. مصرف پیشنهادى براى این ویتامین 60 میلى گرم در روز است که البته این میزان از 100 تا 500 میلى گرم در روز نیز بلامانع است. انواع مرکبات، کیوى، توت فرنگی و همچنین گوجه فرنگى منابع غنى ویتامین C محسوب مى شوند.