از آنجا که معرفت و شناخت ائمّه طاهرین و اولیاء مبین ، همان شناخت فضائل و کمالات نفسانی و آن بزرگواران است نه فقط آشنایی اجمالی با زندگینامه آنها ، لذا در این مقاله به ذکر شمّه ای از فضائل و مناقب حضرت معصومه سلام الله علیها می پردازیم.

شرافت خانوادگی

 

یکی از عالیترین فضائل آن حضرت انتساب ایشان به بیت وحی و رسالت و امامت است. او " بنت رسول الله(صلی الله علیه و آله)" و " بنت ولیّ الله" و " اخت ولیّ الله" و " عمّة ولیّ الله" است و این امر خود سرچشمه سایر فضائل و کمالات معنوی و روحانی آن بزرگوار می باشد که زندگی در جوار امامان معصومی همچون " موسی بن جعفر" و" علی بن موسی الرّضا" (علیهم السلام) و بهره مند بودن از تعالیم عالیه آن رهبران راه نور و سعادت ، خود عامل اساسی در تعالی روح و تکامل درجات علمی و عملی آن حضرت بوده است. بنابراین می توان آن حضرت را الگو و نموداری از فضائل اهل بیت (علیهم السلام) دانست.

عبادت و بندگی

بنا به تصریح آیه کریمه قرآن ، هدف از خلقت انسان چیزی جز عبادت و بندگی خداوند متعال نیست که : وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الاِنْسَ اِلّا لِیَعْبُدُونِ " (سوره مبارکه ذاریات, آیه 57) : جن و انس را نیافریدیم جز برای این که عبادتم کنند (و از این طریق تکامل یافته و به من نزدیک شوند)". آنان که به این هدف پی بردند در راه رسیدن به عالیترین مرتبه آن که حصول یقین و اطمینان و نفس مطمئنّه شدن است، سر از پا نمی شناسند و بهترین ساعات زندگی خود را زمان عبادت و راز و نیاز به درگاه ذات بی نیاز می دانند و در خلوت شب سر بر آستان دوست می نهند و راز دل با محبوب خویش می گویند و عاشقانه با او به گفتگو می نشینند و به این آرزو زنده اند که در حال نماز و راز و نیاز به ملاقات حق بشتابند و مخاطب حضرتش قرار گیرند که : " یا اَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعی اِلی رَبِّکِ راضِیَة مَرْضِیَّة" (سوره مبارکه فجر , آیه 28- 27) : " ای روح آرامش یافته به سوی پروردگارت برگرد در حالی که هم تو از او خشنودی و هم او از تو خشنود است".

یکی از والاترین عناوینی که نشان دهنده بلندی مرتبه علم و آشنایی کریمه اهل بیت (علیهم السلام) با معارف بلند اسلام و مکتب حیاتبخش تشیّع است ؛ محدّثه بودن آن حضرت می باشد که بزرگان علم حدیث احادیث و روایات رسیده از آن حضرت را در کتابهای خود نقل نموده اند

یکی از عالیترین نمونه های عبادت و بندگی خدا از خاندان ولایت و امامت ، کریمه اهل بیت فاطمه معصومه (علیها السلام) است. او که عبادت و شب زنده داری هفده روزه اش در واپسین روزهای عمر شریفش ، گوشه ای از یک عمر عبودیّت و خضوع و خشوع آن زاده عبد صالح خدا در برابر ذات پاک الهی است و این بیت النّور (بیت النور, همان حجره ای است که آن حضرت در مدّت اقامت هفده روزه اش در منزل موسی بن خزرج , در آنجا مشغول عبادت بود که هم اکنون هم این حجره در میدان میر , خیابان چهار مردان و در کنار مدرسه ستّیه برقرار است و مورد توجّه دوستداران اهل بیت (علیهم السلام) می باشد.) و معبد و محراب به یادگار مانده آن صفّیه الله است که- از برکات راز و نیازهای شبانه آن بضعه موسی (علیه السلام) - تا دامنه قیامت هدایتگر و الهام بخش بندگان عاشق عبادت و ولایت می باشد.

عالمه و محدّثه

در فرهنگ اسلامی محدّثان راستین همواره از حرمت و منزلت ویژه ای برخوردار بوده اند ؛ محدّثان و راویان در حفظ و حراست از گنجینه های معارف و ارزش های دینی و ذخایر گرانمایه مکتب تشیّع و رشد و تعالی فرهنگ غنی اسلامی نقش اوّل را داشته اند و حامل ودایع و امانت های گرانقدر الهی و رازدار اسرار آل رسول بوده اند.

یکی از والاترین عناوینی که نشان دهنده بلندی مرتبه علم و آشنایی کریمه اهل بیت (علیهم السلام) با معارف بلند اسلام و مکتب حیاتبخش تشیّع است ؛ محدّثه بودن آن حضرت می باشد که بزرگان علم حدیث احادیث و روایات رسیده از آن حضرت را در کتابهای خود نقل نموده اند ، روایاتی که به خاطر داشتن مضمونی ولایی خود شاهد صدقی بر ولایت محوری بودن آن محدّثه آل طه و عالمه آل محمد(علیهم السلام) می باشند.

او معصومه است

گرچه مقام عصمت از گناه و مصون بودن از لغزشها در عین قدرت برخطا مقامی است خاص انبیاء عظام و اوصیاء آنان به ویژه چهارده معصوم پاک؛ ولی بودند کسانی که به دلیل طاعت و بندگی مخلصانه پروردگار و اطاعت و پیروی کامل از رهروان راه پاکی و وارستگی به درجه ای از تقوی و طهارت روحی رسیدند که از معاصی و رذایل اخلاقی دور مانده و دامن روح و جان خویش را از ناپاکی ها زدودند .

یکی از عالیترین نمونه های عبادت و بندگی خدا از خاندان ولایت و امامت ، کریمه اهل بیت فاطمه معصومه (علیها السلام) است. او که عبادت و شب زنده داری هفده روزه اش در واپسین روزهای عمر شریفش ، گوشه ای از یک عمر عبودیّت و خضوع و خشوع آن زاده عبد صالح خدا در برابر ذات پاک الهی است

فاطمه معصومه (علیها السلام) که خود پرورش یافته مکتب ائمّه طاهرین (علیهم السلام) و یادگار صاحبان آیه تطهیر است ، نمونه عالیی از طهارت و پاکی است به گونه ای که خاصّ و عام او را بعنوان معصومه شناخته اند تا بدانجا که بعضی از بزرگان ایشان را فردی برخوردار از طهارت ذاتی و تالی معصومین دانسته و حضرت رضا (علیه السلام) به ایشان لقب معصومه داده و فرمود: " مَنْ زارَ الْمَعْصُومَةَ بِقُمْ کَمَنْ زارَنی": کسی که " فاطمه معصومه" را در قم زیارت کند مثل آن است که مرا زیارت کرده باشد". و در یکی از فرازهای زیارت دوّم حضرت آمده است که :"السَّلامُ عَلَیْکِ اَیَّتُهَا الطّاهِرَةُ الحَمیدَةُ الْبَرَّةُ الرَّشیدَةُ التَّقِیَّةُ النَّقِیَّةُ": سلام بر تو ای بانوی پاک و ستایش شده ، نیکوکردار و هدایت شده ، پرهیزگارِ وارسته".

دو روایت ارزنده

1ـ حضرت معصومه سلام الله علیها هنگامیکه در ساوه مریض شد به اطرافیانش فرمود: مرا به قم ببرید زیرا از پدرم شنیدم که فرمود: ((شهر قم مرکز شیعیان ما مى باشد)). (دریاى سخن ، تالیف سقازاده تبریزى)

2ـ حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها از فاطمه دختر امام صادق علیه السلام از فاطمه دختر امام باقر علیه السلام از فاطمه دختر امام سجاد علیه السلام از فاطمه دختر امام حسین علیه السلام از زینب دختر امیر المومنین علیه السلام از حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نقل مى کند که فرمود: ((همانا هر که با محبت آل محمد بمیرد شهید مرده است )). (عوالم : ج 21 ص 354 ح 3، آثار الحجه : ج 1 ص 8 9، الل?ل?ة الثمینه ص 217)

 

منابع:

کتاب فروغی از کوثر ـ الیاس محمد بیگی

کتابخانه دیجیتال سایت حضرت معصومه سلام الله علیها

کتاب ودیعه آل محمد(علیهم السلام) ـ محمد صادق انصاری زنجانی