با سلام
فرصت های بسیار زیادی را در این نظام متاسفانه به علت عدم برنامه ریزی مناسب در وقت خود تبدیل به بحران کرده ایم.در بسیاری از موضوعات هم به دلیل نه کم کاری روحانیت، بلکه از سر برخورد سلیقه ای و همراه شدن با آن به این آفت مبتلا شده ایم.این که گفتم روحانیت چون بسیاری از این موضوعات مربوط به حوزه مسائی دینی و مذهبی است و توقع این بوده روحانیت پیشقدم شده و نگذارد این فرصت ها تبدیل به بحران شود.فعلا موضوع بحث ما گذشته نیست که آن هم در جای خود باید مورد بررسی قرار گیرد.
آنچه باعث شد تا با ذکر این مقدمه کوتاه این سطور را به روی صفحه کاغذ مجازی بیاورم ، حضور در مجالس متعدد یادبود ،ختم،مراسم هفتم و چهلم است.مراسمی که همگان در آن حضور می یابند و برای همگان نیز تشکیل خواهد شد.
نگاه به این نوع مراسم اگر چه در دین مبین اسلام به یک صورت است اما امروز در شهرهای مختلف طبق سلیقه و نظر خودشان به این موضوع نگاه کرده و بر اساس آن تشکیل می شود.از منظر مرفه بودن و غیر آن نیز نگاه متفاوت شده است.
در تهران شمال آن یک جور و جنوب آن جوری دیگر.
نمونه:« صاحب مراسم را نظاره می کنم که با چه وسواس و دقتی شمعدان های کریستال با شمع های بزرگ و بدون اشک را روی میزی که با ساتن براق و مشگی پوشانده شده، مرتب می کند، دانه دانه کریستال ها را وارسی می کند، حریر صندلی ها را صاف می کند و... دستکش های توری دستش با لباس پر از پولک و منجق دوزی شده اش از دور خیلی به چشم می آید و ظاهرا او همین را می خواهد، تزیینات و دکوراسیون زیبا، لباس ها، صندلی ها و همه چیز صاحب عزا، زیبا و مرتب است، اما کمتر کسی را می بینم که قرآن در دست داشته باشد و برای شادی روح مرده شان آیاتی تلاوت کنند»
«خرید قبر و سنگ، آن هم با قیمت های نجومی و در مکانی خوش آب و هوا و دونبش و به اصطلاح بر خیابان! برگزاری مراسم سوگواری سوزناک و نوای فراق توسط مرثیه خوان و نوازنده نی با اکو 50دقیقه 150هزار تومان، کرایه سالن های مجلل شهر برای برگزاری مراسم ختم، هفتم و چهلم، تهیه، طبخ و سرو انواع غذاهای ایرانی و فرنگی و تهیه انواع حلوا و خرما تزیین شده از اتفاقاتی است که این روزها در دنیای ما زندگان برای شادی روح مردگان صورت می گیرد . »
در شهرستانها نگاه جور دیگر است.در شهری بالای 250 بنر تسلیت در کل خیابان منتهی به مسجد نصب کرده اند.گروه موزیک در تشیع جنازه در سوتک می دمند و اشگ خلق ا... را درمی آورند.
در یکی از شهرها از ابتدا تا انتهای مراسم 5 مداح خوش صدا چه چه کنان ناله سر میدهند و از کجاس اون کوچه؟چی شد اون خونه برا همه می خوانند.فارغ از یک نکته آموزنده!!
در یک مراسمی بالای 20 دقیقه مجری مراسم از شرکت کنندگان و شخصیت ها و....نام می برد در حالی که کل حاضرین در مراسم 20 نفر نیستند.
آیین اسلام با توجه به اهداف ذیل تجهیز متوفى را براى خاکسپارى واجب کفایى و شرکت در تشییع جنازه و مراسم ترحیم را مستحب مىداند :
.1تکریم و احترام مؤمن متوفى: شارع مقدس از تمامى مکلفین مىخواهد که به پاس ایمان متوفى به اسلام، با غسل دادن، معطر ساختن، پوشاندن جامه سفید، نمازگزاردن و خاکسپارى او، جسم بىجان مؤمن را محترم شمرده و از هتک حرمت به جسم او ممانعت به عمل آید .
.2انجام خیرات، مبررات، قرائت فاتحه و طلب آمرزش براى متوفى: اگر چه توشه اصلى این راه پرخطر اعتقاد صحیح و عمل خالص اوست اما هدایاى معنوى مؤمنان نیز بىتأثیر نیست .
3.اعلام تسلیت و تعزیت به وابستگان نسبى و سببى متوفى: حضور سایرین در مراسم مختلف باعث تسلى بازماندگان شده، از شدت غم و اندوه آنان کاسته، تحمل فراغ عزیز از دست رفته را آسانتر مىسازد.
4.عبرتآموزى براى زندگان: شرکت در خاکسپارى و سایر مراسم متوفى مىتواند یادآور روزى باشد که ما مسافران دنیا دیر یا زود باید از پل مرگ عبور کرده و به عالم برزخ وارد شویم.
بدیهى است انجام هر کارى در این قبیل مراسم باید در راستاى تأمین اهداف فوق باشد و از آن جا که در دین اسلام هدف وسیله را توجیه نمى کند، لذا ابزار و وسایل به کار گرفته شده در این مراسم باید مباح و بىاشکال باشد.
از این منظر، مراسم ترحیمى که امروز میان ما مرسوم است اگر چه حائز نقاط قوت بسیارى است اما اشکالات متعددى مىتوان یافت. لکن نکته حائز اهمیت این است که ما باید از این مراسم آسیبشناسى به عمل آورده، نقاط مثبتى که در راستاى اهداف مذکور است تقویت کرده و در صدد محو نقاط منفى آن باشیم.
