اشاره

دانم این را که بهشت است و ندانم لیکن  قبر معصومه علیهاالسلام بُوَد یا حرم فاطمه علیهاالسلام است.

صدای شادی افلاکیان از کوچه پس کوچه‏های مدینه به گوش می‏رسد. از خانه ساده و با صفای امام کاظم علیه‏السلام، نوری به آسمان برخاسته است. ستاره‏ها نورانی‏تر شده‏اند و ماه، همچون خورشید می‏درخشد. صدای گریه‏ای سکوت آسمان‏ها را شکسته، انتظار عاشقانه پدری را به پایان رسانده، و لب‏های پر از نور پیشوای هفتم را به لبخند زینت داده و بر اماممان، حضرت رضا علیه‏السلام همدمی بخشیده، تا زینبی دیگر برای حسینی دیگر باشد. آری، مدینه از شمیم فاطمه معصومه علیهاالسلام معطر شده است.

 پایان انتظار

با توجه به اینکه امام صادق علیه‏السلام پیش از ولادت امام کاظم علیه‏السلام از ولادت حضرت معصومه علیهاالسلام خبر داده بود، خاندان ولایت بیش از 45 سال، در انتظار به دنیا آمدن این بانوی والا مقام بودند. آنچه این انتظار را عمیق‏تر می‏کند این است که مادر حضرت رضا علیه‏السلام و حضرت معصومه علیهاالسلام، حضرت نجمه بود که در طول زندگی، دو فرزند بیشتر به دنیا نیاورد. امام رضا علیه‏السلام 25 سال پیش از حضرت معصومه علیهاالسلام چشم به جهان گشوده بود، بنابراین حضرت نجمه و امام رضا علیه‏السلام در طول این مدت در انتظار آن بانوی گرامی به سر می‏بردند.

 زمان تولد

در سال، ماه و روز تولد فاطمه معصومه علیهاالسلام اختلافات عمده‏ای وجود دارد که اصلی‏ترین عامل آن، خفقان حاکم بر ضد شیعیان و تقیه آنها بود. همچنین، منعکس نشدن تاریخ تولد و وفات بانوان اهل بیت عمومیت دارد، به طوری که تاریخ شهادت حضرت فاطمه علیهاالسلام، مدفن حضرت زینب علیهاالسلام، تولد و وفات ام کلثوم علیهاالسلام، مادران همه امامان از امام زین العابدین علیه‏السلام تا امام عصر علیه‏السلام و دختران امامان از امام حسن علیه‏السلام تا امام عسکری علیه‏السلام کاملاً ناشناخته مانده است. با این حال، در میان محققان درباره تولد حضرت معصومه علیهاالسلام دو نظر وجود دارد: گروهی معتقدند تولد وی در سال 183 اتفاق افتاد، و گروهی به 173 اعتقاد دارند. نظر دوم طرفداران بیشتری داشته و از ابهام کمتری برخوردار است.

حضرت معصومه علیهاالسلام و امام رضا علیه‏السلام، هر دو از یک مادر به نام نجمه (ستاره) به دنیا آمده‏اند. در کتاب‏های تاریخی برای مادر حضرت ده‏ها نام و لقب ذکر شده است که عبارت است از: نجمه، تُکْتَم، طاهره، ام‏البنین، سمانه، خیزران و.... مادر فاطمه معصومه علیهاالسلام در روزگار خود بهترین زنان بود، از همین روی و بر اساس رؤیای صادقه‏ای که

 حمیده، مادر امام کاظم علیه‏السلام دیده بود، نجمه را به عقد امام کاظم علیه‏السلام درآورد. حمیده خود بارها به امام کاظم علیه‏السلام درباره نجمه سفارش می‏کرد و می‏گفت: «پسرم! نجمه بانویی است که هرگز بهتر از او ندیده‏ام». این چنین شخصیتی، این قابلیت را داشت که بذر آسمانی هشتمین پیشوای شیعیان را در جان پاکش پرورش دهد.

 عصری که او شکفت

دورانی که به شکفتن فاطمه معصومه علیهاالسلام انجامید، هم زمان با امامت امام موسی بن جعفر علیه‏السلام بود که در سال 148 به امامت رسید و 35 سال به امامت پرداخت. خلفای بنی عباس در این دوران آن چنان عرصه را بر امام و شیعیان تنگ کردند که راویان به هنگام روایت نمی‏توانستند به صراحت از نام حضرت یاد کنند و ناگزیر کنیه‏های حضرت مانند ابی ابراهیم و ابی الحسن و القاب وی مانند عبد صالح، عالم و... را به کار می‏بردند. هارون، آن گاه که به حکومت رسید، حضرت را زندانی کرد و گاهی ایشان را آزاد می‏کرد و دوباره زندانی می‏ساخت. این وضع تا چهارده سال ادامه یافت. در چنین زمانی، زمان تولد حضرت معصومه علیهاالسلام فرا رسید.

 حضرت معصومه علیهاالسلام و مبارزه با بنی‏عباس

امام رضا علیه‏السلام خواهران فراوانی داشت، ولی در میان همه آنها، حضرت معصومه علیهاالسلام با ابعادی متفاوت، سفری را در پیش می‏گیرد که همان ویژگی سفر حضرت زینب علیهاالسلام را دربردارد. در آن مرحله از تاریخ، حضرت معصومه علیهاالسلام همان رسالتی را به عهده داشت که حضرت زینب علیهاالسلام بعد از ماجرای خونین کربلا عهده دار آن شده بود؛ زیرا در آن روزگار، ظلم و خفقان دستگاه بنی عباس در همه جا سایه افکنده بود و حضرت معصومه علیهاالسلام و برادرش احمدبن موسی علیه‏السلام و چند تن دیگر، تنها شخصیت هایی بودند که از توطئه بنی عباس آگاهی داشتند و عواقب آن را پیش بینی می‏کردند. بدین جهت، حضرت معصومه علیهاالسلام برای افشای چینین خیانتی عازم شهرهای ایران شد و به افشاگری بر ضد آنان پرداخت.