دلایل اصلی هنگ کردن سیستم
از عمده دلایل اصلی هنگ کردن سیستم (به غیر از خرابی قطعات اصلی مانند رم ، مادربرد ، منبع تغذیه ، کارت گرافیک ) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
1 ـ افزایش دمای پردازنده و اشکال در فن پردازنده
3ـ استفاده از منبع تغذیه غیر استاندارد
4ـ خرابی خازن‌های اطراف سوکت CPU
دلایل جانبی هنگ کردن
به غیر از موارد بالا ، دلایل جانبی دیگری نیز وجود دارد که احتمال هنگ و ریست کردن را افزایش می‌دهند. این موارد عبارتند از :
1ـ نداشتن سیم زمین یا همان Earth (ارت) .
از سیم ارت برای جلوگیری از ورود ولتاژ برگشتی و نوسانات ناشی از دستگاه‌های الکتریکی ( مانند لحظه استارت کولر‌های گازی ، الکتروموتور‌ها ، دستگاه‌های جوشکاری برقی و ... ) به داخل سیستم استفاده می‌گردد.
در صورتیکه نوسانات برق بسیار شدید باشند باعث سوختن قطعات خواهد شد اما اگر نوسانات ضعیف در برق وجود داشته باشد علاوه بر تاثیر در عملکرد صحیح قطعات از عمر آنها نیز می‌کاهد و ممکن است موجب هنگ کردن سیستم نیز بشود.
2ـ استفاده همزمان چند دستگاه که از یک پریز برق .
3ـ محیط‌هایی با دمای بالا نیز تاثیر زیادی در هنگ کردن سیستم دارند.
نقش منبع تغذیه
حداقل 30 درصد اشکالات و عیوب قطعات سخت‌افزاری، به نوعی مربوط به انتخاب منبع تغذیه های غیر استاندارد و یا عدم تناسب منبع تغذیه با سخت‌افزار مربوطه می‌باشد.
یکی از مواردی که بر کارایی و عمر قطعات اثر گذار است، میزان نویز و ریپل خروجی منبع تغذیه می‌باشد. هرچه دامنه این نویز و ریپل بسته‌تر و محدودتر باشد، آسیب‌پذیری قطعات کاهش می‌یابد و کارآیی سیستم تثبیت می‌گردد.
توصیه می‌شود از منبع تغذیه هایی استفاده نمایید که میزان نویز و ریپل آنها در کلیه خروجی‌های مثبت، کمتر از150 میلی ولت در حالت Peak to Peak) PP) باشد. به همین دلیل در انتخاب منبع تغذیه دقت لازم داشته باشید و آن را بر اساس قیمت ارزان انتخاب نکنید.
برای سیستم‌های جدید منبع تغذیه‌ای با توان بیش از 400 وات تهیه کنید و در انتخاب منبع تغذیه ، حتما از مارک‌های معروف ( بطور مثال Green ، AcBel ، OCZ و ... ) استفاده کنید.
به خاطر داشته باشید که سرعت و Performance یک سیستم ارتباط مستقیم با عملکرد صحیح منبع تغذیه دارد.
شکل 1 و 2 : نمونه‌ای از خازن‌های معیوب
نقش فن پردازنده و تاثیر آن بر روی خازن
همانطور که اشاره شد فن پردازنده تاثیر زیادی در هنگ کردن سیستم و ریست شدن آن دارد.
در قسمت Setup مادربرد‌ها ، گزینه‌ای وجود دارد به نام Hardware Monitor (و در بعضی دیگر این گزینهSystem Health نام دارد ) که دور فن و درجه حرارت پردازنده را نشان می‌دهد.
در Setup مادربرد این امکان وجود دارد تنظیمات را بگونه‌ای انجام دهید که با افزایش درجه حرارت CPU از یک حد معین و یا کاهش بیش اندازه دور فن ، کاربر ، بوسیله آلارم خاصی مطلع گردد.
به خاطر داشته باشید که افزایش درجه حرارت پردازنده تاثیر مستقیمی بر روی خازن‌های اطراف سوکت پردازنده دارد بطوریکه نشتی و بادکردگی خازن‌ها نه تنها می‌تواند موجب هنگ کردن سیستم شود بلکه اشکالات عجیب و غریب دیگری ایجاد میکند.
توجه : برای جلوگیری از خرابی فن پردازنده هر چند ماه یکبار داخل کیس و بخصوص فن را تمیز( غبار روبی ) کنید.
در ادامه به 3 نمونه از تاثیرات رایج خرابی خازن بر عملکرد سیستم اشاره می‌شود:
1ـ اشکال در بوت . بعضی اوقات لازم است سیستم را چندین بار روشن و خاموش کنید (و یا از طریق کلید Reset آن را ریست کنید ) تا سیستم به اصطلاح بالا بیاید.
2ـ بعد از خاموش کردن ، سیستم تا مدتی روشن نمی‌شود و بعد از گذشت چند ساعت به راحتی روشن می‌گردد.
3ـ با ریست کردن سیستم از طریق ویندوز ، سیستم بالا نمی‌آید و لازم است که حتما از طریق کلید Reset سیستم یکبار ریست شود.
شکل 3
شکل 4
شکل 3 و 4 : دو نمونه از برنامه Setup که دمای پردازنده ، دور فن و میزان ولتاژهای ورودی را نشان می‌دهد
عوامل اصلی در خرابی خازن
l استفاده از منبع تغذیه غیر استاندارد
l عدم خنک سازی مناسب پردازنده توسط CPU Fan .
عدم کارکرد صحیح فن پردازنده ، موجب افزایش دما و متعاقب آن افزایش جریان می‌شود .
افزایش جریان نیز تاثیر مستقیمی بر روی خازن و خرابی آن دارد.
سخن پایانی
همواره به خاطر داشته باشید که استفاده از قطعات بی‌کیفیت بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کنید به کارایی ، پول و اعصاب شما ضرر می‌زند، پس در انتخاب قطعات و بخصوص منبع تغذیه و همچنین نوع فن پردازنده دقت لازم را داشته باشید.
