در دنیایی که زندگی می‌کنیم هر روز در حال مسابقه هستیم و اصلاً دنیای بدون مسابقه لذتی ندارد و همین مسابقه‌ها هستند که به دنیا و زندگی معنا می‌دهند و زندگی را با تلخی و شیرینی‌هایی که از پیروزی و یا شکست در این مسابقات حاصل می‌شود  هیجانی می‌کنند .

در آیات الهی هم خداوند به ما دستور داده است که زندگی خود را توأم با مسابقه قرار بدهیم و از یکدیگر تا می‌توانیم پیشی بگیریم .

وَ لِکُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مولی‌ها فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمیعاً إِنَّ اللَّهَ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدیرٌ (بقره 148)

 و برای هر کسی قبله‌ای است که وی روی خود را به آن [سوی] می‌گرداند؛ پس در کارهای نیک بر یکدیگر پیشی گیرید. هر کجا که باشید، خداوند همگی شما را [به سوی خود باز] می‌آورد؛ در حقیقت، خدا بر همه چیز تواناست.

اما در این دنیا هر کسی برای کاری و هدفی مسابقه می‌دهد:

1) مسابقه برای فرار از صحنه گناه

بعضی در این دنیا برای اینکه از صحنه های گناه و افتادن در دام شهوت و فساد فرار کنند با یکدیگر مسابقه می‌دهند مانند حضرت یوسف که برای اینکه از صحنه گناهی که زلیخا برای او فراهم کرده بود فرار کند با زلیخا مسابقه داد تا اینکه هر دوی آن‌ها به در رسیدند و همسر زلیخا را ملاقات کردند:

وَ اسْتَبَقَا الْبابَ وَ قَدَّتْ قَمیصَهُ مِنْ دُبُرٍ وَ أَلْفَیا سَیِّدَها لَدَی الْبابِ قالَتْ ما جَزاءُ مَنْ أَرادَ بِأَهْلِکَ سُوءاً إِلاَّ أَنْ یُسْجَنَ أَوْ عَذابٌ أَلیمٌ

 و آن دو به سوی در بر یکدیگر سبقت گرفتند، و [آن زن] پیراهن او را از پشت بدرید و در آستانه در آقای آن زن را یافتند. زن گفت: «کیفر کسی که قصد بد به خانواده تو کرده چیست؟ جز اینکه زندانی یا [دچار] عذابی دردناک شود(یوسف : 25)

و حضرت یوسف سختی‌های زیادی را از جمله سال‌ها زندانی بودن را تحمل کرد تا اینکه پیروز واقعی این مسابقه بشود.

2)مسابقه برای انجام گناه

در این دنیا بعضی برای اینکه مرتکب گناه شوند با هم مسابقه می‌دهند و هرچه در توان دارند به کار می‌گیرند تا بتوانند در این مسابقه پیروز شوند .مانند قوم لوط که خداوند در باره آن‌ها می‌فرماید:

وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَکُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمینَ

و لوط را [فرستادیم] هنگامی که به قوم خود گفت: «آیا آن کار زشت[ی] را مرتکب می‌شوید، که هیچ کس از جهانیان در آن بر شما پیشی نگرفته است؟(اعراف 80)

3)مسابقه برای دروغ و نیرنگ

بعضی از افراد اصلاً مسابقه نمی‌دهند اما می‌گویند ما مسابقه دادیم تا به افکار و نقشه های شوم خود برسند و آن‌ها را عملی کنند مانند برادران حضرت یوسف که به دروغ گفتند ما مسابقه می‌دادیم و یوسف را در کنار اساس خود رها کردیم و گرگ او را خورد :

قالُوا یا أَبانا إِنَّا ذَهَبْنا نَسْتَبِقُ وَ تَرَکْنا یُوسُفَ عِنْدَ مَتاعِنا فَأَکَلَهُ الذِّئْبُ وَ ما أَنْتَ به مؤمنٍ لَنا وَ لَوْ کُنَّا صادِقینَ

 گفتند: «ای پدر، ما رفتیم مسابقه دهیم، و یوسف را پیش کالای خود نهادیم. آنگاه گرگ او را خورد، ولی تو ما را هر چند راستگو باشیم باور نمی‌داری.»(یوسف :  17)

أَمْ حَسِبَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ السَّیِّئَاتِ أَن یَسْبِقُونَا سَاء مَا یَحْکُمُونَ

یا مگر کسانی که بدی‌ها می‌کنند گمان کرده‌اند که بر ما پیشی می‌گیرند- از کیفر ما می‌گریزند-؟ بد است آن داوری که می‌کنند. (عنکبوت 4)

5)مسابقه برای انجام کارهای خیر

ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَیْراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبیرُ

سپس این کتاب را به آن بندگان خود که [آنان را] برگزیده بودیم، به میراث دادیم؛ پس برخی از آنان بر خود ستمکارند و برخی از ایشان میانه رو، و برخی از آنان در کارهای نیک به فرمان خدا پیشگامند؛ و این خود توفیق بزرگ است. (فاطر :  32)

و یا در جای دیگر  خداوند صفات مومنین اینگونه بیان می‌کند :

أُولئِکَ یُسارِعُونَ فِی الْخَیْراتِ وَ هُمْ لَها سابِقُونَ 

آنانند که در کارهای نیک شتاب می‌ورزند و آنانند که در انجام آن‌ها سبقت می‌جویند.)(المؤمنون :  61)

آری همه در این دنیا در حال مسابقه هستند و هر کس برای رسیدن به هدف و کار مشخصی مسابقه می‌دهد بعضی برای انجام گناه و بعضی برای فرار از گناه برخی برای انجام کار خیر و برخی برای انجام عمل شر و خلاصه کلام اینکه همه در حال مسابقه هستند اما براستی پیروزی نهایی از آن چه گروهی است و چه کسانی میتواندد به قله پیروزی برسند؟

خداوند متعال جواب این پرسش را در چند آیه بیان می‌کند:

1)متقین: خداوند متعال در آیات متعدد این وعده را به همه کسانی که مسابقه می‌دهند داده است که مقین و کسانی که دارای درجه تقوی هستند پیروز نهایی این مسابقه هستند :قالَ مُوسی لِقَوْمِهِ اسْتَعینُوا بِاللَّهِ وَ اصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ یُورِثُها مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقینَ

موسی به قوم خود گفت: «از خدا یاری جویید و پایداری ورزید، که زمین از آنِ خداست؛ آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد می‌دهد؛ و فرجام [نیک] برای پرهیزگاران است. (الأعراف :  128)

2)کسانی که رهبران شایسته برای خود انتخاب کنند :

وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ

و هر کس خدا و پیامبر او و کسانی را که ایمان آورده‌اند را ولیّ خود بداند [پیروز است، چرا که] حزب خدا همان پیروزمندانند.)(مائده 56)

و کسانی که در راه خدای متعال وقدم برنمی دارند و با حینت و نیرنگ و دروغ و یا در راه گناه و فساد با هم مسابقه می‌دهند طبق وعده الهی هرگز در این مسابقه پیروز نخواهند شد و شکست قطعی در انتظار آن‌ها می‌باشد :

قُلْ لِلَّذینَ کَفَرُوا سَتُغْلَبُونَ وَ تُحْشَرُونَ إِلی جَهَنَّمَ وَ بِئْسَ الْمِهادُ

به کسانی که کفر ورزیدند بگو: «به زودی مغلوب خواهید شد و [سپس در روز رستاخیز] در دوزخ محشور می‌شوید، و چه بد بستری است.» (آل عمران 12)