حضرت عباس

  حضرت عباس بن علی علیهماالسّلام دل و اندیشه همگان را مسخّر خود کرد و براى آزادگان در همه جا و هر زمان سرودى جاودانه گشت؛ زیرا براى برادرش دست به فداکارى بزرگى زد، برادرى که در برابر ظلم و طغیان خروشید و براى مسلمانان عزت جاودانه و عظمتى همیشگى، به ارمغان گذاشت.

آری، قمر بنی هاشم علیه السلام تن به شهادت داد و دست از یارى امام خویش برنداشت چرا که از بصیرتی عمیق برخوردار بود. چنانکه امام صادق علیه السلام فرمود:

حضرت عباس بن علی علیهماالسّلام دل و اندیشه همگان را مسخّر خود کرد و براى آزادگان در همه جا و هر زمان سرودى جاودانه گشت؛ زیرا براى برادرش دست به فداکارى بزرگى زد، برادرى که در برابر ظلم و طغیان خروشید و براى مسلمانان عزت جاودانه و عظمتى همیشگى، به ارمغان گذاشت.

آری، قمر بنی هاشم علیه السلام تن به شهادت داد و دست از یارى امام خویش برنداشت چرا که از بصیرتی عمیق برخوردار بود. چنانکه امام صادق علیه السلام فرمود:

«کان عمنا العباس نافذا البصیرة » (تنقیح المقال: 2/70) ؛ عموى ما، عباس بصیرتی نافذ داشت .

زیارتنامه از جنس نور

رئیس مذهب شیعه، حضرت امام جعفر صادق علیه السلام هنگامی که به زیارت کربلا، سرزمین شهادت و فداکارى رفت و پس از زیارت امام حسین و اهل بیتش علیهم السّلام و اصحاب برگزیده اش با شوق به زیارت قبر عمویش، عباس علیه السلام شتافت و بر سر مرقد بزرگ آن بزرگوار ایستاد و زیارتی را بر زبان مبارکش جاری فرمود که منزلت رفیع حضرتش را نشان مى دهد و بر مکانت والای او گواهى مى دهد.

امام صادق علیه السلام عمویش عباس علیه السلام را در زیارتنامه آن بزرگوار با کلماتی که دربردارنده همه مفاهیم و معانى تجلیل و بزرگداشت است ، مورد خطاب قرار مى دهد:

«سلام خدا و سلام ملائکه مقرّب و انبیاى مرسل و بندگان صالح و همه شهیدان و صدیقان پاک ، شبانه روز بر تو باد اى پسر امیرالم? منین...»

سپس عصاره نبوت، امام صادق علیه السّلام زیارت خود را چنین پى مى گیرد:

«به تسلیم ، تصدیق ، وفادارى و فداکاریت در راه جانشین پیامبر مرسل ، سبط برگزیده ، راهنماى عالم ، وصّى ابلاغگر و مظلوم ستمدیده ، شهادت مى دهم ...»

هر پیمانى را که در راه دفاع از برادرش امام حق و حقیقت اباعبداللّه الحسین علیه السّلام با خدا بسته بود بجا آورد و در سخت ترین شرایط و مراحل در کنار برادر ایستاد و از او جدا نشد تا آنکه دستانش قطع شد و خود در راهش به شهادت رسید

امام صادق علیه السّلام در اینجا بهترین نشانه هایى که به شهیدان بزرگ تقدیم مى شود به حضرت ابوالفضل علیه السلام تقدیم مى دارد. افتخاراتى از این گونه :

تسلیم

حضرت عباس علیه السلام همه امور خود را به برادرش سیدالشهداء علیه السلام سپرد و در همه مراحل و مواقف ، متابعت از او را بر خود واجب کرد تا آنکه در راه او به شهادت رسید؛ زیرا به امامت برادرش که مبتنى بر ایمان استوار به خداوند است آگاهى داشت و درستى راه و نیت خالص و راءى اصیل برادر را مى دانست و بدانها باور داشت .

 تصدیق

حضرت ابوالفضل علیه السلام، ریحانه رسول اکرم صلّى اللّه علیه و آله را در تمامى مواقف و دیدگاهها تصدیق کرد و هرگز در درستى و عدالت آرمان او به خود شک راه نداد و یقین داشت برادرش بر حق است و هرکه با او سر ستیز دارد در گمراهى آشکار است .

وفادارى

یکى دیگر از صفات نیکى که امام صادق علیه السّلام به عموی بزرگوارشان نسبت مى دهد، وفادارى است ؛ هر پیمانى را که در راه دفاع از برادرش امام حق و حقیقت اباعبداللّه الحسین علیه السّلام با خدا بسته بود بجا آورد و در سخت ترین شرایط و مراحل در کنار برادر ایستاد و از او جدا نشد تا آنکه دستانش قطع شد و خود در راهش به شهادت رسید. وفادارى که از والاترین صفات است ، از ویژگیهاى اساسى و عناصر وجودی حضرت ابوالفضل علیه السّلام بود، او آفریده شده بود تا نسبت به حق وفادار باشد.

حضرت عباس

 

 

فداکارى

امام صادق علیه السّلام به فداکارى و جانبازى علمدار کربلا را در راه امام خویش گواهى مى دهد، حضرت خالصانه براى از بین بردن باطل ، فداکارى کرد و با پیشوایان کفر و باطل به ستیز پرداخت و با برادر در جانبازیهاى بزرگ و بى نظیر تاریخ شرکت کرد. به قسمت دیگرى از این زیارت بزرگ توجه کنیم:

«پس خداوند از طرف پیامبرش و امیرالمومنین و حسن و حسین صلوات خدا بر آنان باد بر آنچه پایدارى ، خویشتندارى و یارى کردى ، به تو بهترین پاداش بدهد که بهشت ، بهترین فرجام است »

این قسمت شامل تجلیل و تقدیر حضرت عباس علیه السّلام از سوى حجت خداست ؛ زیرا با فداکاریهاى بزرگ در راه سالار شهیدان و جانبازى در راه او و تحمل هرگونه سختى در کنار او، شایسته این بزرگداشت است . حضرت در این تلاشها و مقاومتها تنها رضاى خدا را مد نظر داشت و خداوند نیز عوض ‍ پیامبرش ، مولاى متقیان ، حسن و حسین سلام اللّه علیهم این جانبازیها را ارج نهاد و به او بهترین پاداشها را عطا کرد.

امام صادق علیه السّلام زیارت خود را پى مى گیرد و صفات والاى آن بزرگوار و جایگاهش را نزد خداوند یاد مى کند و مى فرماید:

«گواهى مى دهم و خدا را گواه مى گیرم که تو در همان راه پیکارگران «بدر» و مجاهدان در راه خدا و صافى ضمیران خداخواه در جهاد دشمنانش و مدافعان استوار دوستانش و یارى کنندگان اولیایش ، پیش رفتى و چون آنان کوشیدى ، پس خداوند بهترین ، والاترین و کاملترین پاداشى که به مطیعان والیان امرش و اجابت کنندگان دعوتش مى دهد، به تو عطا کند...»

پیشوای صادق گواهى مى دهد و خدا را به شهادت مى طلبد بر اینکه عمویش عباس علیه السّلام در جهادش دوشادوش برادرش ، پدر آزادگان عالم ، امام حسین علیه السّلام بر همان راه شهیدان بدر پیش رفت ؛ رادمردانى که با خون پاک خود پیروزى همیشگى اسلام را مسجّل کردند و با یقین به عادلانه بودن آرمان خود و با آگاهى و بصیرت تام ، شهادت را انتخاب کردند و پرچم توحید و کلمه حق را بر بلنداى تاریخ به اهتزاز درآوردند. ابوالفضل العباس علیه السّلام نیز در این راه درخشان پیش تاخت و براى نجات اسلام از چنگال بى سر و پاى اموى و ابوسفیان زاده که مى خواست کلمه الهى را محو کند و پرچم اسلام را درهم بپیچد و مردم را به جاهلیت نخستین برگرداند، قیام کرد و به شهادت رسید.

حضرت ابوالفضل علیه السلام، ریحانه رسول اکرم صلّى اللّه علیه و آله را در تمامى مواقف و دیدگاهها تصدیق کرد و هرگز در درستى و عدالت آرمان او به خود شک راه نداد و یقین داشت برادرش بر حق است و هرکه با او سر ستیز دارد در گمراهى آشکار است

قمر بنی هاشم علیه السلام تحت فرماندهى امام خویش در برابر طاغوت خونریز اموى ایستاد و با پایدارى و قیام آنان بود که کلمه حق تثبیت و اسلام پیروز شد و دشمنان حق و حقیقت و امام بشدت شکست خوردند.

امام صادق علیه السّلام زیارت خود را ادامه مى دهد و صفات برگزیده عمویش عباس علیه السلام را برمى شمارد و پاداش او را چنین یاد مى کند:

«شهادت مى دهم (که) حق خیرخواهی را بجا آوردى و نهایت تلاشت را کردى ، پس خداوند تو را در میان شهیدان مبعوث کرد و روحت را با روحهاى سعیدان همراه ساخت و در وسیعترین منزل بهشتى جاى داد و بهترین غرفه را به تو عطا کرد و نامت را در علّیین پرآوازه ساخت و با پیامبران ، شهیدان و صالحان که چه خوب رفیقانى هستند محشورت کرد. شهادت مى دهم که تو سستى نکردى و عقب ننشستى و با بصیرت نسبت به امرت پیش رفتى در حالى که به صالحان اقتدا کرده بودى و پیامبران را پیروى مى کردى . پس خداوند ما، تو، پیامبرش و اولیایش را در جایگاه برگزیدگان و پاکان جمع کند که اوست مهربانترین مهربانان».

در قسمت پایانى زیارت، متوجه اهمیت بى مانند و موقعیت والاى حضرت عباس علیه السلام نزد امام صادق علیه السّلام مى شویم ؛ زیرا این قهرمان بزرگوار با نصیحت خالصانه و فداکارى در راه ریحانه رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله، امام حسین علیه السّلام از احترامى خاص نزد امام برخوردار گردید؛ لذا امام صادق علیه السلام دعا مى کند تا خداوند عمویش را به بالاترین درجات قرب برساند و او را با پیامبران و صدیقان محشور کند.